Tentoonstelling Makers on materials zoomt in op zes natuurlijke materialen.

Wol, katoen, fique, linnen, rubber en zijde, alle staan ze centraal tijdens de groepstentoonstelling Makers on materials. Zeven hedendaagse makers nemen je mee in hun zoektocht naar de kern van een natuurlijk materiaal middels de steeds vaker en wereldwijd gestelde vraag: waar komt het materiaal vandaan? Hoe wordt het materiaal verwerkt, maar ook: hoe kan het anders? Je ontdekt het tijdens Makers on materials, de tentoonstelling waar passie voor materialen centraal staat.  

Makers on materials  

Verdeeld over zes zalen staan in elke ruimte een andere maker en materiaal centraal. De diverse ruimtes kun je lezen als pagina’s in een magazine, elke ruimte vertelt het verhaal van een ander materiaal en maker. De geselecteerde werken zijn van zeven internationale kunstenaars en designers, te noemen: Christien Meindertsma, Thierry Oussou, Rosana Escobar, Caroline Bach, Asli Hatipoğlu en duo Dasha Tsapenko en Marjo van Schaik. Allen hebben zich één natuurlijk materiaal, uit hun persoonlijke leefomgeving, volledig eigen gemaakt. Middels diverse voelstalen kun je de tactiele eigenschappen van elk materiaal beter leren kennen.

Katoen  

Katoen is een van de grootste exportproducten van Benin – het geboorteland van kunstenaar Thierry Oussou (Benin, 1988). Helaas profiteren de katoenboeren en hun gemeenschappen hier nauwelijks van. Middels het werk Equilibrium Wind toont Oussou de oorsprong van katoen en stelt hij de ongelijke verdeling van de opbrengsten van katoen aan de kaak. De installatie bestaat uit een video waarin te zien is hoe katoen geoogst wordt, een berg ruwe katoen die rechtstreeks afkomstig is van zijn plantage en een geweven vlag. Deze vlag staat symbool voor eenheid en is speciaal voor de tentoonstelling ontwikkeld in het TextielLab.

Vlas  

Na katoen volgt A flax project waarin de vlasteelt – vlas is de basisgrondstof van linnen – van zes hectare grond uit de Nederlandse Flevopolder volledig in kaart is gebracht door Nederlandse designer Christien Meindertsma (1980, Nederland). Van al het materiaal afkomstig van deze grond: de zaden, de vezels, de grovere en fijnere garens maakte ze producten: van o.a. lijnolie tot linoleum en huishoudtextiel tot stoel. Onderdeel van de presentatie is tafellinnen dat is geweven in het TextielLab, waarbij de ingeweven motieven verwijzen naar de oorsprong van het vlas.

Zijde  

In een volgende ruimte is de installatie Bombyx Mori van Asli Hatipoğlu (Turkije, 1991) te zien waarbij zijde centraal staat. Hatipoğlu houdt zich als kunstenaar bezig met de invloed van de mens op andere levende organismen door bijvoorbeeld productieprocessen te onderzoeken. Bombyx Mori is een volledig mensafhankelijke rupsensoort, wiens leven volledig in het teken staat van optimale zijdeproductie. Één van Hatipoğlu's geweven werken hangt in een donkere ruimte en wordt korte periodes belicht waarna een motief in het werk oplicht. Dit komt omdat het wandkleed deels bestaat uit glow-in-the-darkgaren. Het garen is een verwijzing naar één van de experimenten met de zijderups waarmee Hatipoğlu zowel verwondering als vraagtekens oproept over zijdecultivatie. Bombyx Mori is in opdracht van het TextielMuseum ontwikkeld en in het TextielLab gemaakt.

Rubber  

Sieraden- en textielkunstenaar Caroline Bach (Frankrijk, 1995) groeide op in Clermont-Ferrand een stad in midden Frankrijk waar de Michelinbandenfabriek werd opgericht. Uit de serie Materialisation, waarbij ze in de oorsprong van rubber is gedoken, zijn vier draagbare kunstwerken te zien die allen een stap in het productieproces van rubber vertegenwoordigen, van rubberboom zaadje tot autoband.

Fique  

Een volgend natuurlijk materiaal is fique, deze vezel is afkomstig van een agaveplant die oorspronkelijk uit Colombia komt en over de hele wereld verspreid wordt in de vorm van koffiezakken. Kunstenaar Rosana Escobar (Colombia, 1991) dook in de geschiedenis van het materiaal dat vroeger ‘oro blanco’, ‘het witte goud’ werd genoemd. Uit de serie Unravelling the Coffeebag is een poef en hangend ornament uit ruwe fique te zien. Beide zijn gemaakt met inzet van traditionele technieken waardoor de unieke kwaliteiten van de vezel, in tegenstelling tot bij de laagwaardige koffiezak, behouden blijven. Daarnaast wordt een gevilt kleed uit gerecyclede koffiezakken gepresenteerd dat ondanks het verlies in kwaliteit ten opzichte van de ruwe fique, een waardevol materiaal blijkt te zijn.

Wol  

In de laatste ruimte staat wol centraal. Midden in de ruimte hangen drie variaties op een gunya. Een gunya is een Oekraïense traditionele waterdichte wollen herdersjas die door middel van speciale weef- en vilttechnieken met de hand wordt gemaakt. Ontwerpers Dasha Tsapenko (Oekraine, 1993) en Marjo van Schaik (Nederland, 1964) vonden elkaar in een fascinatie voor deze jas en gebruikten de gunya vervolgens als canvas voor onderzoek naar uiteenlopende materialen, waaronder afgedankte Nederlandse wol. Één van de gunya's is voorzien van zadenzakjes, ter herinnering aan de gebombardeerde zadenbank in Oekraïne.  

Collectiestukken  

Te midden van de tentoonstelling worden in een groen gekleurde passage diverse collectiestukken getoond van dezelfde zes materialen. In een depotopstelling is huishoudtextiel, assemblagekunst uit de jaren '60 en Droog Design uit de collectie te zien. Daarbij worden enkele duurzame projecten uit het TextielLab uitgelicht en is een film te zien waarin curator van de tentoonstelling Danique Klijs in gesprek gaat met garenspecialist Lise Brunt over de zoektocht naar duurzame materiaaloplossingen in het lab.   

De tentoonstelling Makers on materials komt tot stand dankzij de structurele ondersteuning van Provincie Noord-Brabant, Gemeente Tilburg, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het werk Bombyx Mori van Asli Hatipoglu is een collectieopdracht en wordt ontwikkeld met steun van Mondriaan Fonds. De tentoonstelling is te zien van 20 april tot en met 3 november.

Campagnebeeld: Geisje van der Linden