Onvoldoende kennis bij Nederlanders over juist weggooien PMD-afval

Nederlanders weten nog onvoldoende hoe zij verpakkingen die bestaan uit Plastic, Metaal (blik) en Drinkpakken (PMD) op de juiste manier moeten weggooien. Dit blijkt uit onderzoek van marktonderzoeksbureau DVJ Insights, in opdracht van Verpact onder 1.053 respondenten. Zo zegt 1 op de 3 Nederlanders weleens een halfvolle verpakking weg te gooien. Dit heeft echter grote gevolgen voor de recycling ervan: één halfvolle verpakking kan namelijk een zak of bak afval verpesten waardoor deze niet meer gerecycled kan worden. Opvallend is dat slechts de helft (55%) van de Nederlanders zich hiervan bewust is. Daarnaast blijkt er ook veel verwarring over welke verpakkingen wel of niet bij het PMD mogen en wat er uiteindelijk met het PMD gebeurt. Om daar verandering in te brengen, start Verpact vandaag de landelijke campagne “Als het maar leeg gaat” die de komende tijd te horen en zien is op tv, radio en online.

Volle en halfvolle verpakkingen vervuilen afvalstroom

Verpact is in Nederland verantwoordelijk voor de inzameling en recycling van verpakkingsafval, waaronder ook het statiegeldsysteem. De organisatie onderzocht hoe Nederlanders vanaf 18 jaar omgaan met hun PMD-afval. Daaruit blijkt dat het gedrag en de kennis over afvalscheiding in veel gevallen onvoldoende is. Zo worden drinkpakken regelmatig onterecht bij het oud papier gegooid en komen ook volle of halfvolle verpakkingen in het PMD terecht. Dit vervuilt de afvalstroom en maakt recycling moeilijk of zelfs onmogelijk. Bijna 50% weet niet dat een halfvolle verpakking, andere verpakkingen kan bevuilen waardoor de hele zak niet meer recyclebaar is. 

Tegelijkertijd is de intentie er wél: 75% van de Nederlanders vindt dat het hoort om PMD-verpakkingen op de juiste manier weg te gooien en 74% zegt verpakkingen meestal goed leeg te maken. Toch geeft een kwart aan dat soms over te slaan. En ruim 1 op de 3 Nederlanders denkt – onterecht – dat verpakkingen eerst moeten worden omgespoeld, wat onnodig drinkwater verspilt.

Hester Klein Lankhorst, CEO van Verpact, vertelt: “Bij Verpact werken we iedere dag aan één doel: van  zoveel mogelijk verpakkingen weer nieuwe maken. Afval is voor ons geen afval, maar een waardevolle grondstof. Of je nu iets weggooit in de glasbak, de PMD-bak of zak of via het statiegeldsysteem: als het op de juiste plek belandt, kunnen we het opnieuw gebruiken. Dat scheelt grondstoffen, voorkomt rommel op straat en is beter voor het milieu. We zien dat het overgrote deel van de mensen de juiste intentie heeft, maar ander gedrag vertoont. Met kleine handelingen thuis kan een groot verschil worden gemaakt. Met deze campagne willen we mensen bewust maken van goed legen en goed scheiden.”

Chipszakken en deodorantbussen mogen gewoon bij het PMD

Er blijkt nog veel onduidelijkheid over welke verpakkingen bij het PMD horen. Vooral bij verpakkingen die minder vanzelfsprekend zijn, gaat het vaak mis. Daardoor belanden goed recyclebare verpakkingen onnodig bij het restafval. Dat is zonde, want zo gaan waardevolle grondstoffen verloren.

Voorbeelden van verpakkingen die wel bij het PMD horen, maar waar uit het onderzoek blijkt er nog onduidelijkheid over is:

• 65% twijfelt over spuitbusjes van deodorant of haarspray
• 64% twijfelt over plastic kuipjes met bijvoorbeeld roomkaas (ook als er schimmel op zit – wel eerst leegmaken)
• 56% twijfelt over doordrukstrips van medicijnen
• 52% twijfelt over aluminium schaaltjes van bijvoorbeeld afhaalmaaltijden
• 50% twijfel over chipszakken met een aluminium binnenlaag

Er zijn ook verpakkingen die mensen juist goed weten te scheiden. Meer dan 80% weet dat plastic flacons, zakjes, folies en yoghurtbakjes bij het PMD mogen. Gemiddeld beantwoordt slechts 63% van de mensen de kennisvragen over PMD goed, maar bij twijfelgevallen is dat percentage veel lager. Op www.verpact.nl/verpakkingleeg staat meer informatie over wat wel en niet bij het PMD-afval mag. 

Onjuist beeld over verwerking PMD

In Nederland bepalen gemeenten hoe verpakkingsafval wordt ingezameld: via bronscheiding of nascheiding. Bij bronscheiding scheiden mensen thuis hun PMD-verpakkingen en leveren dit apart in via zakken, containers of ondergrondse bakken. Bij nascheiding mag het PMD bij het restafval en worden de recyclebare verpakkingen er later in een fabriek uitgehaald. Er is nog veel onduidelijkheid over wat er precies gebeurt met het PMD nadat het is weggegooid, vooral in gemeenten met nascheiding. In gebieden waar bronscheiding wordt toegepast, weet 63% van de inwoners dat het PMD zo goed mogelijk wordt gerecycled. Opvallend is dat ruim een derde van de inwoners in nascheidingsgemeenten denkt dat plastic, metaal en drinkpakken gewoon bij het restafval belandt: 19% vermoedt dat het op de vuilnisbelt eindigt, 15% denkt dat het wordt verbrand. 

Klein Lankhorst vervolgt: “Het is zorgelijk dat veel mensen denken dat hun PMD uiteindelijk toch op één hoop belandt en wordt verbrand. Dat is echt onjuist. Of het afval nu via bronscheiding of nascheiding wordt ingezameld: we zorgen ervoor dat alle lege verpakkingen zo goed mogelijk worden gerecycled. Die misvatting kan ertoe leiden dat mensen hun afval minder zorgvuldig weggooien en dat is zonde. Juist als iedereen zijn verpakkingen goed leegt en in de juiste bak of zak doet, kunnen we meer grondstoffen behouden en verspilling voorkomen. Ik zou zeggen: als het maar leeg gaat!”