Cooll demonstreert eerste warmtepomp op waterstof voor woningverwarming

Op veel fronten loopt Nederland voorop bij de ontwikkeling van waterstoftoepassingen. Het bewijs daarvoor wordt geleverd met een wereldprimeur: de eerste niet-industriële warmtepomp op waterstof is een feit. Dit brengt efficiënte verwarming op waterstof een stap dichterbij en maakt de toepassing ervan voor eindgebruikers een reële mogelijkheid. 

Pionieren met verwarmen op waterstof

De waterstofwarmtepomp is ontwikkeld door het Twentse technologiebedrijf Cooll. Op dit moment wordt een demonstratiewoning in Groningen verwarmd met een adsorptiewarmtepomp die op 100% waterstof draait. De door Cooll ontwikkelde technologie bleek eerder al succesvol voor high-tech ruimtevaarttoepassingen. Deze innovatie is inmiddels klaargestoomd voor gebruik in warmtepompen op aarde.

Groene waterstof en groen gas

Deze mijlpaal opent een nieuwe route naar duurzame verwarming door efficiënter gebruik te maken van hernieuwbare brandstoffen zoals groene waterstof. In vergelijking met een HR-ketel is 30 tot 40% minder brandstof nodig om een woning te verwarmen. In de transitieperiode kan nog gebruikgemaakt worden van aardgas, wat al direct leidt tot een significante reductie van de CO2-uitstoot. Na omschakeling op groen gas ontstaat een efficiënte CO2-neutrale verwarmingsoplossing.

Testen bij EnTrance in Groningen

Om de werking van de waterstofwarmtepomp te valideren, breidde Cooll haar labfaciliteiten in Hengelo uit met testopstellingen voor waterstof. Na initiële testen in eigen laboratoria werd de warmtepomp geïnstalleerd in het HEAT House van Entrance in Groningen, een vooraanstaand onderzoekscentrum op het gebied van waterstoftoepassingen. Onder realistische omstandigheden zijn inmiddels verschillende buitencondities en warmtevraagscenario’s getest. De resultaten tonen aan dat de jaarronde prestaties van de waterstofwarmtepomp vergelijkbaar zijn met die van de aardgasvariant. Inmiddels heeft de warmtepomp een maand lang succesvol op waterstof gedraaid.

Succesvolle samenwerking

Deze wereldprimeur is bereikt door een succesvolle samenwerking tussen de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), Cooll, GasTerra en Entrance in Groningen. Het bouwt voort op de samenwerking met onder meer de Universiteit Twente en European Space Agency. De kerntechnologie wordt momenteel ook benut voor trillingsvrije koeling in de Einstein Telescope. Het toont aan dat Nederland een belangrijke speler is bij de ontwikkeling van duurzame thermodynamische innovaties.

Gerard Martinus, manager Energietransitie bij GasTerra merkt op: “Het ontsluiten van meerdere routes naar verduurzaming is voor GasTerra een belangrijk doel geweest. Hiermee leggen wij de basis voor een nieuwe ontwikkeling van de gasmarkt in Nederland, die van cruciaal belang is geweest voor de welvaartsgroei van Nederland. Met de ontwikkeling van deze technologie scheppen we opties voor de moeilijk te verduurzamen markt in de niet-industriële sector”. 

Johannes Burger, technologie directeur en mede-oprichter van Cooll stelt: “Het is duidelijk dat de verwarmingsmarkt alternatieven nodig heeft nu de elektriciteitsmarkt en het elektriciteitsnet steeds meer vastlopen. De succesvolle demonstratie benadrukt het potentieel van waterstof en andere groene gassen als alternatieve energiebron voor woningverwarming”. Hij voegt daaraan toe: “Wij benadrukken de noodzaak om meerdere parallelle routes te bewandelen om onze verwarmingsvraag te verduurzamen. De H2-ready warmtepomp geeft perspectief voor de toekomst terwijl het tegelijk één van de routes is om ons aardgasverbruik op korte termijn te reduceren. Op langere termijn kan het bestaande gasnet gebruikt worden om over te schakelen naar groene gassen zoals biogas, groene waterstof of synthetisch gas.”

Een efficiënte en veelzijdige technologie

De adsorptiewarmtepomp van Cooll is een monoblock-warmtepomp die binnenshuis kan worden geplaatst. Het systeem werkt zeer efficiënt met hoge temperatuur radiatoren, waardoor het geschikt is voor de grote meerderheid van lastig te verduurzamen woningen. Door de CV-ketel te vervangen vermindert deze warmtepomp het gasverbruik en de CO2-uitstoot met 30-40%, zónder toename van het elektriciteitsverbruik. Bovendien is de warmtepomp stil en kan deze in één dag worden geïnstalleerd.

In combinatie met hoge temperatuur-radiatoren kan de technologie zelfs een hogere CO2– en energiebesparing opleveren dan elektrische en hybride warmtepompen. Dit maakt het een aantrekkelijke keuze voor woningbezitters die hun ecologische voetafdruk willen verkleinen zonder ingrijpende aanpassingen aan hun woning te willen verrichten.

Over Cooll
Cooll Sustainable Energy Solutions (Hengelo) is een spin-off van de Universiteit Twente. Het bedrijf is voortgekomen uit de ontwikkeling van innovatieve koelsystemen, onder andere in projecten voor ESA. In 2025 zet Cooll de eerste stappen naar massaproductie van haar adsorptiewarmtepomp om marktintroductie in Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk mogelijk te maken. Het Energiefonds participeert in Cooll sinds 2019.